Dzisiejszy wpis poświecony jest nieuczciwym praktykom rynkowym i stanowi ogólne omówienie podstawowych pojęć i zasad związanych z tą tematyką. Innymi wpisom poświęcone zostaną szczegóły tego zagadnienia poparte przykładami z praktyki kancelarii.

Szczegółowe regulacje dotyczące nieuczciwych praktyk rynkowych uregulowane są w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym z 23.08.2007r. (Dz.U. z 2007 nr 171 poz.1206), zwanej dalej również „Ustawą”.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy, praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

Powyższa definicja odnosi się do ogólnego sformułowania „dobre obyczaje” precyzując jednak, że nieuczciwość danej praktyki rynkowej musi się przejawiać w pewnym zniekształcaniu zachowania przeciętnego Kowalskiego kupującego dany towar.

Za nieuczciwą praktykę rynkową w świetle ustawy uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk.

Co to jest praktyka wprowadzająca w błąd? Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy, praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.

Kiedy możemy mówić o „agresywności” ? Zgodnie z art. 8 ust 1 Ustawy, praktykę rynkową uznaje się za agresywną, jeżeli przez niedopuszczalny nacisk w znaczny sposób ogranicza lub może ograniczyć swobodę wyboru przeciętnego konsumenta lub jego zachowanie względem produktu, i tym samym powoduje lub może powodować podjęcie przez niego decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.

Na standard staranności przedsiębiorcy składają się powinności o charakterze negatywnym – dotyczą powstrzymywania się od działań wprowadzających konsumentów w błąd i praktyk agresywnych, oraz powinności o charakterze pozytywnym – odnoszące się do dostarczenia konsumentom informacji niezbędnych do podejmowania decyzji rynkowych. Miernikiem staranności jest ich przekazanie w sposób transparentny oraz w odpowiednim czasie (na zbliżone wyznaczniki staranności wskazuje M. Krajewski, Zobowiązania rezultatu i starannego działania, PiP 2000, nr 8, s. 51; na tle art. 353 k.c. T. Wiśniewski, w: G. Bieniek, H. Ciepła, S. Dmowski, J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski, Cz. Żuławska, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. I, Warszawa 1999, s. 11; zob. również Cz. Żuławska, w: G. Bieniek i in., Komentarz…, t. II, Warszawa 2007, 34 i n.).

Za nieuczciwą praktykę rynkową wymieniona na wstępie ustawa uznaje także prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego lub organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym.

Przez pojęcie „system konsorcyjny” rozumie się przez to prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na zarządzaniu mieniem gromadzonym w ramach grupy z udziałem konsumentów, utworzonej w celu sfinansowania zakupu produktu na rzecz uczestników grupy.

Nieuczciwe praktyki rynkowe to temat złożony, stąd konieczne jest podzielenie wpisu na kilka wątków.

See you soon.